Bel ağrıları en sık iş gücü kaybına yol açan, en sık görülen rahatsızlıklardandır. Ağır kaldırma, ergonomiye uymayan kötü çalışma koşulları, uzun süre oturma bel ağrısı riskini artırır.
Bel fıtığı omurlar arasında bulunan diskin çekirdeğinin dışındaki halkayı yırtıp fıtıklaşmasıdır, fıtıklar şiddetine göre 4 derecede evrelenebilir.
1. Bombeleşme (bulging)
2. Protrüzyon (ligaman yırtılmamış)
3. Ekstrüde (ligaman yırtılmış -patlamış)
4. Sekestre (kopmuş -parça omurilik kanalına düşmüş)
Bel ağrılarının nedenlerinden biri bel fıtığı ise de, başka nedenlerden de kaynaklanabilir. Bel çevresindeki kasların, faset eklemlerinin zorlanması, sakroiliak eklemlerdeki zorlanmalar bel ağrısına yol açabilir. Ayrıca karın içi organ hastalıkları da bel ağrısı olarak hissedilebilir.
Değildir, aşağıdaki yapılardaki bozukluklar bel ağrısına neden olabilirler.
Bel ağrıları ile ilgili geniş kapsamlı bir çalışmada, bel ağrılarının % 85 inde spesifik bir tanı konmamıştır. Tanı konanlar.
20 yaşına kadar, Spondilolizis, Scheurmann hastalığı
20-60 yaş arası, Disk patolojileri
60 yaş üstü, Spinal kanal stenoz, Kompresyon kırığı
Bel ağrılarının % 50 si 1 haftada, %90 a yakını 8 haftada düzelir, %7-10'u kronik bel ağrısına dönüşür.
Bel ağrılarında AHCPR (Agency for Health Care Policy and Research) ın akut bel ağrısı rehberinde kırmızı bayraklar belirtilmiştir. Bu semptomların varlığı, kesin tanısal çalışmaların yapılmasını gerektirir.
Akut zonklayıcı-yırtıcı bir bel ağrısında, ani başlayan baş dönmesi genişleyen bir anevrizmayı akla getirmelidir.
Her zaman direkt bir ilişki yoktur.
Kesin ilişkili olanlar: Spondilolistesis, Scheurmann, kifoz, osteoporoz, Ankilozan spondilit
Şüpheli ilişkili olanlar: Spondilolizis, retrolistesis, ileri lomber skolyoz (80 derece üzerinde), aşırı lordoz değişimleri-düzleşme veya artma
İlişkisiz olanlar: Spondiloz, disk aralığı daralması, faset artrozu, faset tropizmi, transisyonel vertebralar (sakralizasyon ve lumbalizasyon ), spina bifida okülta, orta dereceli skolyoz
Bel ağrılı hastada fizik tedavi ve rehabilitasyon bazı özel durumlar dışında ilk başvurulacak tedavidir.
Yararları:
Bel ağrılarında yatak istirahatı intradiskal basıncı azaltır, kas ve ligamanlar üzerindeki yüklenmeyi azaltır, rahatlamaya yardımcı olur.
İstirahat süresi konusunda, görüş birliği yoktur.
Bir çalışmada; 2 ve 7 günlük istirahat kıyaslanmış, 3. hafta ve 3. ay değerlendirmelerinde fark bulunamamıştır.
Radiküler bası olanlarda istirahat süresi uzun tutulsada, 2 haftanın üzerinde istirahat pek önerilmez.
Uzun süreli istirahat kas gücünü azaltır (haftada % 15 kadar ). Sırt kasları, karın kaslarından daha çok etkilenir. Kas gücü zayıfsa; işe dönüşte bel incinme ve nüks oranı artar.
Egzersizler belde esnekliğin artması, disklerin beslenmesini ve incinmiş dokuların iyileşmisini hızlandırır.
Hayır, kardiyo-vasküler enduransı azalmış olanlarda daha sık bel ağrısı görülür, kardiyo-vasküler enduransın düzelmesi, bel ağrılarının daha hızlı düzelmesine yardımcı olur.
Egzersizler hastanın kişisel gereksinim ve kapasitesine göre düzenlenir. Hazır egzersiz reçetelerini verirken iyi tanımlanmalıdır.
Bilgilendirme amaçlıdır.
