Diş ağrısı, hemen hemen herkesin hayatının bir döneminde yaşadığı, can sıkıcı bir durumdur. Kimi hallerde ağrı kişinin günlük yaşamını oldukça kısıtlar. Ancak diş ağrısı tedavisi olan bir rahatsızlıktır. Bunun için öncelikle ağrının sebebinin belirlenmesi gerekir. Peki diş ağrısı hangi nedenlerle meydana gelebilir?
Doktorlar tedavi öncesinde hastalara ağrının nasıl olduğunu ve hangi durumlarda şiddetlendiğini sorarlar. Bunun nedeni ağrıyı tetikleyen faktörleri bulmaktır. Kişilerin ağrı eşiğinin farklı olması nedeniyle, ağrı algısı kişiden kişiye göre değişebilir. Bu, ağrıya neden olan etkenleri değiştirmez sadece bu etkenlerin belirlenmesini zorlaştırır. Örneğin, ağrı eşiği düşük olan kişilerde en küçük bir çürük başlangıcı bile rahatsızlığa sebep olur. Ağrının bir nevi uyarı olduğu düşünüldüğünde bu iyi bir şeydir çünkü çürük ilerlemeden önlem alınmasını sağlar. Ağrı eşiği yüksek olan kişilerde ise çürükler ancak çok ilerlediği zaman rahatsızlık vermeye başlar. Eğer kişi düzenli diş kontrolü yaptırmıyorsa ani ve şiddetli bir diş ağrısıyla karşılaşabilir. Ağrı kavramı göreceli de olsa, diş ağrısı genellikle üç şekilde gelişir.
Bunlardan birincisi yemek sırasında ve sonrasında meydana gelen diş ağrısıdır. Dişin en dış katmanı olan diş minesinde sinir yoktur. Bu nedenle dış uyaranlardan rahatsız olmayız. Ancak iç katmanlara doğru ilerlediğimizde hassasiyet artar. Çürüğe neden olan mikroorganizmalar, çürüğün ilerlemesiyle birlikte dişin içerisinde bulunan sinirlere ulaşır. Yemek sırasında ve yemekten sonra yiyecek artıkları çürüğün olduğu boşlukta birikir. Bu yiyeceklerin salgıladığı asidin diş sinirini etkilemesiyle keskin bir ağrı oluşur. Diş fırçası ya da diş ipi yardımıyla bu artıkların temizlenmesi ağrının geçici bir süreliğine geçmesini sağlar, tekrarlanmaması için diş hekimine giderek çürük tedavisine başlanması gerekir.
İkinci tür ağrı ise dinmeyen diş ağrısıdır. Genellikle gece başlayan bu şiddetli diş ağrısının sebebi ileri derecede çürümüş bir dişin iltihaplanmaya başlamasıdır. Bu durum diş çevresinin şişmesine ve diş içindeki sinir-damar paketinde baskı oluşturarak gece uykudan uyandıracak kadar şiddetli bir ağrının meydana gelmesine neden olur. Bu tür durumlarda ağrıyı geçirmek oldukça zordur. Diş hekiminin verdiği bir ağrı kesici ve iltihabı azaltması için antibiyotik kullanılmalıdır. Dişe müdahale edilmesi için en kısa sürede diş hekimine başvurulmalıdır.
Ağrıya neden olan üçüncü etken ise fiziksel travmalardır. Bu tür travmalar yüze ve çene kemiğine gelen darbelerden kaynaklanır. Çene kemiği yerinden oynayabilir, bunun yanında dişler kırılabilir. Özellikle sporcularda, çocuklarda ve trafik kazası geçirenlerde görülen bu durumda acil müdahaleye ihtiyaç vardır. Dişte kırık varsa kırılan parçalar korunmalıdır. Diş yuvasından çıkmış ise dişin diş hekimine ulaştırılma şekli ve süresi çok önemlidir. Diş kısa süre içerisinde ve düzgün bir şekilde muhafaza edilerek hekime ulaşırsa, hekim yerinden çıkan dişi tekrar yuvasına oturtabilir.
Diş ağrıları kimi zamanlarda çene ağrısına da sebep olur. Bu durum genellikle 20'li yaş dişlerinin çıkmaya başlaması, kişide diş gıcırdatma alışkanlığının bulunması ve kemik kaybının yaşandığı durumlarda görülür. 20'li yaş dişlerinin çarpık çıkması, gömülü kalması çeneye baskı yaparak kişiye rahatsızlık verir. Bu dişlerin çıkmaya başlaması ile ağrı göz ve şakak bölgesini de etkileyecektir. Bazı bireylerin ise özellikle uyku durumunda diş gıcırdattığı görülür, bu durum sabah uyanınca çene bölgesinde ağrıya yol açar. Çene kemiğinde meydana gelen kemik kaybı ise çenenin içinden geldiği hissedilen bir ağrı meydana getirir.
Diş ağrılarının kendiliğinden geçmesini beklemek sadece çürüklerin ve ağrıya sebep olan rahatsızlıkların daha da ilerlemesini sağlar. Halk arasında yaygın olan sarımsak, karanfil, alkol, aspirin gibi yöntemler işe yaramamakla birlikte dişe ve diş çevresindeki dokulara zarar verir. Bu yüzden kesinlikle ağrı kesici veya tedavi edici bir yöntem olarak tercih edilmemelidir. Diş ağrısının nedenini belirlemek ve tedaviye başlamak için en kısa sürede diş muayenesine gitmekte fayda vardır.
Bilgilendirme amaçlıdır.
