Kısırlık veya infertilite, kadınlarda ve erkeklerde tıbbî nedenlerle çocuk sahibi olamama durumudur. En az bir yıl boyunca korunmadan düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik olmaz ise kısırlık (infertilite) söz konusudur.
Kısırlık kadın ya da erkek kaynaklı olabilir. Bazen her iki tarafta da sorunlar görülür ve bunlar tek tek ele alınarak çözülmeye çalışılır. Araştırmalara göre kadın kaynaklı sorunlar %40, erkek kaynaklı sorunlar %40, henüz nedeni belirlenemeyen sebepler kaynaklı kısırlık oranları %20 civarındadır.
Kadında üreme organı erkeğe göre daha komplikedir. Erkeklerle kadınlardaki ortak nedenler, kötü yaşam tarzı, hormonal dengesizlikler, geçirilen ameliyatlar veya hastalıklar olabilir. Spermin rahim ağzı önüne inmesi itibari ile sorunsuz bir şekilde sağlıklı yumurtaya ulaşması gerekmektedir ve kadın üreme sistemi buna yalnızca yumurtlama döneminde izin verir.
Rahim ağzı yapısında ya da sıvısında herhangi bir problem var ise spermin kanallara aktarımında veya yapısını korumasında sorunlar olabilir. Bazen alerjik nedenlerle de spermin yapısı rahim ağzı sıvısında bozulabilmektedir. Sperm, kanallar aracılığı ile yumurtaya ulaştırılır. Eğer bu kanallarda tıkanıklık söz konusu ise spermler yumurtaya ulaşamaz ve döllenme gerçekleşemez. Tüm bu süreç sorunsuz işlese dahi yumurtlama ya da yumurta kalitesi ile ilgili sorun var ise döllenme olmayabilir. Bir diğer problemde rahim kaynaklı olabilir. Rahim içinde doğuştan olan bozukluklar, rahim içi dokusunun geçirilmiş cerrahi bir işlem nedeniyle hasar görmüş olması ya da rahimde poliplerin oluşması da gebeliği olumsuz etkiler. Gebeliğin oluşmasında yaş faktörü de oldukça önemlidir ve 40 yaş üstü kadınlarda olasılık oldukça düşmektedir.
Erkeklerde kısırlık farklı hastalıklardan kaynaklanan etkiler, hormonlarla ilgili dengesizlikler, kötü yaşam tarzı ve hayat şartları sebebi ile oluşabilir. Bu faktörlerin oluşturacağı sorunlar sperm yapısı, sayısı ve hareketliliğinin kötü olması ve spermlerin taşındığı kanalların tıkalı olması, testislerde sperm üretiminin olmaması, genital organın işleyişi ile ilgili (Ereksiyon, Ejekülasyon, Kan dolaşımı) sorunlar olarak kendini gösterebilirler.
Kısırlık (infertilite) tedavisinde öncelikle çiftlerin yaşam tarzları ve cinsel hayatları irdelenir. Bazen tıbbi müdahaleye gerek kalmadan sorun bu noktada tespit edilerek çözümlenebilir. Tetkiklerde öncelik erkeklere verilmektedir. Bunun nedeni kadınlarda yumurtlama süreci kısıtlıdır ancak erkekte böyle bir süreç söz konusu değildir, testler ne zaman istenirse yapılabilir.
Erkeklerde yapılan testler Spermiogram (Sperm Testi), Hormon Testleri, Post Coital test (Sperm/Servikal Mukus Uyum Testi), Antisperm Antikorları Ölçümü, Spermin Dölleyebilme Yeteneği testleridir. Çoğu zaman Spermiogram (Sperm Testi) yeterli olmaktadır. Kadınlarda ise Bazal Vücut Isısı Testi, Vajinal Sıvı İncelemesi, Yumurtlama Testi, Hormonların İncelenmesi için Kan Testi ve Ultrason ile inceleme istenebilir. Yapılan bu ön tetkikler sonucu olumsuz ise daha ileri tetkikler devreye sokulur. Bunlar HSG (İlaçlı rahim filmi), Histeroskopi (Düşük ve düzensiz adet kanamaları tespiti, Rahim içi patoloji tespiti ve tedavisi), Laparoskopi (Karın içinin kamera ile detaylı incelenmesi) işlemleridir.
Bu işlemler sonucunda kısırlığa neden olan sorun belirlenerek tedavi seçenekleri değerlendirilir. Kısırlıkta kullanılan tedavi şekilleri aşılama ve tüp bebektir. Hangi tedavi şeklinin hangi çift için daha uygun olduğuna, çiftin tetkikleri değerlendirilerek doktor tarafından karar verilmelidir.
Bilgilendirme amaçlıdır.
