Menopoz Nedir?
Menopoz, bir kadının gördüğü son adet kanamasıdır. Kadının üreme çağının sona ermesidir. Çeşitli bulgu ve yakınmaların görülebileceği geçiş döneminde Perimenopoz veya menopozal geçiş tanımlamaları kullanılır. Menopoz sonrası postmenopoz olarak adlandırılır.
Kadın vücudunda yumurtalıkların görevi, ilk adetten itibaren her ay bir olgun yumurta üretmektir. Kız çocuğu dünyaya geldiğinde yumurtalıklarda var olan yumurta hücresi sayısı bellidir. Tüm üretkenlik çağı boyunca bu hücreler kullanılacak ve yenileri yapılmayacaktır. Bu hücreler ilk adetle beraber başlayarak, gonadotropin adı verilen hormonların uyarısıyla her ay bir olgun yumurta hücresi oluştururlar. Bu olgunlaşma sürecinde ise binlerce yumurta hücresi atrezi adı verilen yok edilme olayını yaşarlar.
Doğal menopoz yaşı 48-52 yaş arasıdır. Beklenen ortalama menopoz yaşı ülkeler arasında farklılıklar gösterebilir. 40 yaşından önce bir kadının adetten kesilmesine prematür menopoz veya prematür ovaryan yetersizlik adı verilir. Prematür ovaryan yetersizliğin nedenleri bilinmemektedir.
Ayrıca, üreme yollarındaki ciddi enfeksiyonlar, tümörler, radyasyon tedavileri, kemoterapötik ilaçlar, yumurtalığın kanlanmasını bozan cerrahi girişimler foliküler yapıyı bozarak menopoza neden olabilirler.
Herhangi bir nedenle yumurtalıkların cerrahi olarak çıkarılması ile başlatılan menopoza, cerrahi menopoz adı verilir.
Bu dönem tıpkı ergenlik dönemi gibi kadın yaşamında belli bir yaşta görülen doğal bir süreçtir ve geçicidir. Cerrahi müdahale sonucu oluşan Menopoz biraz daha sıkıntılı geçmektedir. Doğal süreçte yumurtalıkların işlevinin sona ermesi zamana yayılarak belli aşamalarda gerçekleşir ve vücut buna daha rahat uyum sağlayabilir ancak cerrahi müdahale ile gerçekleştiğinde yumurtalıkların üretmiş olduğu hormonlar birden kesileceği için daha fazla sıkıntı verecektir. Bu sebeple süreç doktor kontrolünde geçirilmelidir. Başlıca yaşanan sıkıntılar;
Menopozu engellemek veya geciktirmek olası değildir. Menopoz öncesi ve sonrasında oluşan bulguları ise, bu dönemde ileri derece eksilen estrojen hormonun yerine konmasıyla iyileştirilebilir.
Hormon yerine koyma tedavisi denilen bu tedavi yapılırken her kadın ayrı ayrı değerlendirilmeli, gereksinimleri ve tedavinin faydaları ve yan etkileri iyice tartılmalı ve her kadın için bireysel karar verilmelidir.
Menopoz sonrası kadınlarda artış gösteren osteoporoz (kemik erimesi) ve kalp damar hastalıkları için menopoz dönemine gelinmeden önlem alınmaya başlanması uygun olur.
Bilgilendirme amaçlıdır.
