Ultrasonografi ve renkli doppler ultrasonografi ses enerjisinden faydalanılarak oluşturulan, radyasyon içermeyen güvenilir bir inceleme yöntemidir. Ultrasonografi ve Doppler yöntemiyle, kemik ve kemikle çevrelenmiş bazı anatomik yapılar dışında bir çok yüzeyel/derin organ ve dokulara ait tanısal ve tedavi amaçlı işlem gerçekleştirilebilmektedir.
Tanısal amaçlı olarak kullanılan ultrasonografinin bilinen bir yan etkisi bulunmamaktadır. Gebelerde fetus üzerinde kesin olarak kanıtlanabilmiş zararlı bir etkisi yoktur, kaldı ki gebelik takipleri ultrasonografi yöntemiyle yapılmaktadır. Doppler incelemeleri damarsal yapılara ve organların kanlanmalarına yönelik incelemeler olup ve diğer ultrasonografi incelemelere oranla daha uzun sürmektedir. Doppler incelemeleri, farklı ve özel donanıma sahip ultrasonografi cihazları ile yapılmaktadır.
Ultrasonografi vücut içerisinde herhangi hareketli bir dokuya ses dalgaları gönderilmesi ve geri alınmasıdır. Doppler ulrasonografide gönderilen ses dalgalarının yansıma hızları arasındaki fark o cismin ne yönde hareket ettiğinin anlaşılmasını sağlar. Doppler incelemelerinde incelenen hareketli cisimler ise alyuvarlardır.
Doppler incelemesinde hareket etmekte olan bir nesneye ses dalgaları gönderilmekte ve geri alınmaktadır. Gönderilen ve geri alınan bu ses dalgalarının frekansları nesnenin hızına göre değişmekte ve bu farklılık bilgisayar tarafından işlenip ekrana grafiksel olarak aktarılabilmektedir. Böylece belli bir damarın içindeki kanın akım hızı hem şekil olarak görüntülenebilmekte hem de akım hızına karşı oluşan direnç de matematiksel olarak hesaplanabilmektedir.Tıptaki uygulamalarda hareket eden nesne alyuvarlar, yani akmakta olan kandır. Ortaya çıkan görüntüye de doppler akım eğrileri adı verilir.
Renkli doppler ile vücudumuzun hemen her bölgesinde atardamar ve toplardamarlardaki hastalıklar tanınabilirler.
Renkli Doppler:
- Extremite (kol, bacak) damarlarının ilaç kullanılmadan incelenmesi;
- Boyun damarlarının (karotis ve vertebral arterleri) incelenmesi;
- Hipertansiyon nedeni araştırmasında böbrek damarlarının incelenmesinde;
- Karaciğer bozukluklarında portal damar sistemin incelenmesi;
- Genital organlardaki patolojilerin (tümoral kitlelerin), testislerin (testis torsiyonu, tümoral kitleler, epididimorşit), organik-psikojenik erektil disfonksiyon bozuklarında (penil doppler);
- Gebelikte fetüs gelişimi ve anomalilerin tespit ve değerlendirilmesinde kullanılır.
Bilgilendirme amaçlıdır.