Vajinismus, vajinanın girişindeki kasların istem dışı kasılarak, cinsel birleşmenin çok ağrılı veya imkansız hale gelmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Bu tanının konması için bu durumun sürekli veya yineleyici biçimde görülmesi gereklidir. Bir kaçınma ve erteleme hastalığıdır. Vajinismus kadının kusuru değil, çiftin cinsel uyum sorunudur.
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?
En temel belirti, ilişki anı geldiğinde kişide panik atak benzeri bir durumun oluşmasıdır. Sadece vajina dış kısmındaki kaslar kasılmaz, bütün bedende bir kasılma, korku, endişe, panik hali gelişir, hasta ilişkiyi engelleyecek ölçüde bacaklarını kapatmaya çalışır ve elleriyle eşini iter, bilinci açık olsa da otokontrolünü yitirir.
Vajinismus Görülme Sıklığı
Cinsel Sağlık Derneği tarafından Türkiye'de yapılan bir çalışmaya göre her 10 kadından 1'inin bu sorunu yaşadığı görülmüştür. Bu oranın aslında çok daha yüksek olduğu tahmin edilmekte, çünkü kliniklere gelmeyen veya gelemeyen çok sayıda vajinismus hastası olduğu tahmin edilmektedir. Bu sorununu kabul etmeyen, ya da bu durumu ayıp, günah, utanç verici olarak görüp yardım için başvurmayan çok sayıda hasta olduğu düşünülmektedir.
Vajinismusun Nedenleri
1-Psikolojik - % 90
2-Organik - % 10
Psikolojik kaygılar en sık görülen nedenlerdir. Çocukluk çağından itibaren öğretilen ve bilinçaltımıza otomatik olarak kodlanan yanlış öğretiler ilk cinsel deneyimle beraber korku, kaygı, suçluluk duygusu, günahkarlık hissi, utanma gibi negatif duygular yaratmaktadır.' Cinsellik kötü, ayıp, günahtır, kızlık zarı en değerli hazinendir ve korunması gereken birşeydir' şeklinde yapılan telkinler bu problemin açığa çıkmasında önemli bir yer tutar.
Bazen de cinsel bilgi eksiklikleri, cinsel mitler- tabular, ilk geceye dair abartılı, korkutucu hikayeler (aşırı kanama olacağı, kızlık zarının patlayacağı, parçalanacağı ve çok acı çekeceğine inanmak), cinselliği kötüleyen, değresizleştiren, aşağılayan bir ortamda ve bu öğretilerle büyüme, çocuklukta ' bacaklarını kapat, eteğini ört ' gibi uyarılar, olumsuz dinsel ve ahlaki şartlanmalar, yaşanılan travmatik cinsel deneyimler (örneğin ilk cinsel ilişkide vajinanın kuru olması sonucu ağrı yaşanması gibi), çocuklukta yaşanan cinsel travmalar (taciz, tecavüz vb) de vajinismusa zemin hazırlayabilir.
Organik nedenler ise vajinada yapısal bozukluklar, enfeksiyonlar, vulvar vestibılit, vajinal kuruluk, genital bölge tümörleri, endometriosis.. gibi bazı jinekolojik rahatsızlıklar olabilir. O sebepten dolayı, vajinismus sebepleri araştırılıken mutlaka öncesinde jinekolog tarafından jinekolojik muayene yapılması gerekmektedir.
Vajinismus Erkekleri
Vajinismus tedavisinde eş desteği şarttır. Vajinismusun kadının elinde olamayan, ama tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu bilmeyen, kabullenmeyen eşler bu tedaviyi aylar, yıllarca geciktirebilir. Bu durumun geçici olduğunu, kendiliğinden düzelebileceğini düşünürler, ama vajinismus bir hastalıktır ve tedavi almadan düzelmez.
Eşlerin hissettiği, tariflediği duygular: Umutsuzluk, hayal kırıklığı, eşine öfkelenme (eşinin kendini bilerek kastığını söyleyebilirler), reddedilmiş hissetme, eşinin kendisini istemediğini, sevmediğini düşünme, sorgulama ve zamanla da uzaklaşma...
Kadın tedavi olduktan sonra da erkeklerde de zaman içinde bazı cinsel fonksiyon sorunları olmaya başlar, çünkü vajinismusu olan eşiyle cinsel ilişkiye hazırlanan erkekte heyecan, tedirginlik, başarılı olup olamayacağı kaygısı da gelişir. Kadın iyileştiğine göre erkek kendini ispatlamak zorunda hissedip, yoğun stres altında erken boşalma, sertleşme sorunu gibi problemler ortaya çıkabilir. Bu da erkekte cinsellikten uzaklaşmaya yol açabilir.
Vajinismus Tipleri
Vajinismus çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir.
İlk cinsel birleşme girişiminde ortaya çıkan ve devam eden tipi primer vajinismustur, hasta hayatında hiçbir başarılı cinsel birleşme yaşamamıştır. Bunun altında yatan en önemli sebep korkudur.
Daha önce acılı veya acısız bir cinsel yaşamı olmuş ve sonrasında vajinismus ortaya çıkan hastalardakine ise sekonder vajinismus denir. Sekonder vajinismusta neden çoğu zaman geçirilmiş bir ameliyat veya travmadır. Doğum sonrası vajendeki yırtıklar, kürtaj, kötü ve sert yapılan jinekolojik muayeneler bu tip vajinismusa sebep verebilir.
Geçmişte yaşanmış cinsel bir travma yok ise, parmakla vajina girişi ve içi kontrol edilebiliyorsa, ama cinsel ilişki esnasında kasılma oluyorsa bu basit vajinismusken, derinlere bastırılmış geçmişte yaşanan cinsel bir travma öyküsü varsa bu ağır vajinismustur. Bunun da tedavisi mümkündür, fakat tedavi süreci biraz daha uzun ve farklıdır.
Bazı kadınlarda ise partnerleriyle olan bazı problemler nedeniyle istemli kasılmalar olur, ağrı, acı, yanma beklentisi vardır ve korktukları için kendilerini istemli olarak kasarlar, bir başkası ile bu durum olmayabilir, buna da durumsal vajinismus denir.
Vajinismus tedavi edilebilir bir hastalıktır. Hastalar tam bir iyileşme gösterebileceklerdir. Vajinismus kendiliğinden düzelmez, mutlaka tedavi gerekir. Tedavi de cerrahi müdahale veya diğer girişimsel tedavilere gerek yoktur. Herhangi bir ilaç tedavisi uygulanmaz. Hastaya uygulanacak olan cinsel terapi acısız, ağrı vermeyen, duygusal ve fiziksel teknikler içeren, terapistin sadece rehber olduğu bir tedavidir. Tedavide uygulanacak adımlar vajinismusun nedeni, şiddeti, süresine bağlı olarak değişiklik gösterebilse de, genel anlamda tedavide hastayı doğru bilgilendirme ve önereceği aşk oyunları ön planda olacaktır.
Tedavi de en önemli noktalardan biri de; hastanın herşeyi açıkça anlatması, birşey gizlememesi, iyileşmeyi gerçekten istemesi ve eşinin de ona bu konuda destek olmasıdır. Tedaviye bellei aşamalarda eşlerin de katılması iyileşmeyi hızlandıracaktır. Tedavi planı yapıldıktan sonra terapistin önerilerine uyulması, dediklerinin mutlaka uygulanması ve bu süreçte de sabırlı olunması gerekmektedir. Vajinismus tedavi programı duygusal ve fiziksel teknikleri içermektedir. Vajinismusun oluşmasına neden olan pelvik taban kaslarının kontrolsüz kasılmasıdır ve tedavide ilk adım bu kasların kasılmasını ve rahatlamasını kontrol edebilmeyi öğrenmektir. 2. adımda cinsellik algısını değiştirmek ve ağrı yerine hazzı odaklamaktır. Bu noktada da çeşitli aşk oyunları oynatarak aşamalı olarak ilşkiye geçişi sağlamaktır. Korkunun üstesinden gelip, doğru bilgilerle donanıp, ağrının yerine de hazzı getirdiğinizde, vajinismusu geri dönmeyecek şekilde ortadan kaldırmış olacağız.
Bilgilendirme amaçlıdır.
