Demans veya halk arasında bilinen adıyla bunama zihinsel becerilerin kaybı ile sonuçlanan, beyin hücreleri kaybıdır. Yaşlılık evresinde görülen bu durum kimi hastalarda hızlı bir biçimde ilerler ve hasta yaşamsal fonksiyonlarını devam ettiremeyecek düzeye ulaşır. Bu gibi durumlarda demans hastalığından söz edilmektedir. Bir başka demans nedir sorusuna verilebilecek yanıt, beyin zayıflamasına bağlı demans hastalıklarının 200 farklı türün üzerinde olması ile doğru orantılıdır.
Gerek Alzheimer’a bağlı gerekse Parkinson’a bağlı demans durumları ile nörolojide sıklıkla karşılaşılmaktadır. Yaşlanma ile görülmesi muhtemel bir hastalık olan demansın hangi evrede olduğu ve hastayı ne gibi zorluklarla karşı karşıya bıraktığı, sorulması gereken en önemli sorudur. Buradan hareketle teşhis aşamasında demans hastalığında izlenecek yol belirlenmektedir.
En sık görülen problemlerin başında unutkanlık ve hafıza sıkıntıları gözlemlenmektedir. İlerleyen süreçlerde sosyal yaşamı devam ettiren eylemlerde zorlanma, kelimeleri isimlendirme zorlukları, konuşmada güçlük, soyut kavramlar hakkında düşünme problemleri, kişinin günlük hayatta kullandığı eşyaları bulmada güçlük çekmesi, duygusal geçişlerde değişimler, kişi adlarının kolay hatırlanamaması gibi durumlar da demans belirtileri arasında yer almaktadır.
Demans hastaları genellikle karşılıklı iletişim konusunda güçlük çekmektedir. Daha önce hatırladıkları olaylar üzerinde yaşayabilecekleri hafıza kayıpları olağandır. Duygusal açıdan daha hassas ve kırılgan bir yapıya sahip olan hastalarda empati kavramından uzaklaşma durumu söz konusu olabilmektedir. Genellikle bu durumun bilincinde değildirler.
Bazı hastalarda kansızlık, vitamin eksikliği, hipotiroid, folik asit eksikliği gibi durumlarda zihinsel işlevlerdeki birtakım aksamaların ve hafıza kayıplarının nedeni olabilmektedir. Bu tip durumlarda demans teşhisi koymak yerine hastanın detaylı bir muayeneden geçmesi elde edilecek sonuçlar bakımından da büyük önem taşımaktadır.
Alzheimer’a bağlı demans durumunda hastaların yalnızca %2 - %3’lük kısmı kalıtımla ilgilidir. Demans kalıtımsal bir hastalık değildir. Frontotemporal demans veya diğer bir adıyla Pick Hastalığı, demans rahatsızlığıyla karşı karşıya olan hastaların %5 - %10’luk dilimini oluşturmaktadır. Bu tip hastalarda fazla proteine bağlı olarak beyin hücrelerin zaman içerisinde ölmesi durumu söz konusudur. Kalıtsal bir durum olan Frontotemporal demans problemlerinde %40 genetik olgulardan söz edilebilmektedir.
Kişinin yaş aralığına ve günlük yaşamda karşılaştığı problemlere bağlı olarak demans belirtileri göstermesi halinde öncelik her zaman için erken teşhis yöntemi ile muayene olmaktan yana olmalıdır. Özellikle hastanın ailesi yaşlanmaya bağlı sorunları normalleştirme düzeyi yerine muayenenin gereklilikleri konusunda bilinçlenmelidir.
Kişinin demansa bağlı semptomlarla karşı karşıya olması halinde bazı tedaviler söz konusudur. Depresyon, metabolizmaya bağlı hastalıklar, ilaç kullanımında yapılan hatalar iyileştirilebilir özelliktedir. Dolayısıyla hastayı demans durumuyla karşı karşıya bırakan nedenlerin araştırılması için öncelikle nöroloji polikliniğinden randevu alarak uzman doktor muayenesinden geçilmelidir.
Pek çok demans çeşidinin özünde Alzheimer rahatsızlığı bulunmaktadır. Ancak demans ile Alzheimer arasındaki en büyük fark bazı demans türlerinin iyileştirilebilir olması, Alzheimer hastalığının ise seyrinin yavaşlatılması ancak durdurulamamasıdır. Yaşlılıkta karşılaşılan her sorun bir demans veya Alzheimer belirtisi değildir. Unutulmamalıdır ki kişinin yaşlanmasına bağlı zihinsel ve bedensel işlevlerinde aksamalar oluşması olağan bir durumdur.
Detaylı bilgi için randevu alabilir veya 444 54 33 çağrı merkezimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
Bilgilendirme amaçlıdır.
